Αποτύπωσε στη ζωή και την τέχνη του την ίδια την ιδέα του μεσογειακού πολιτισμού, του ταξιδιού και της περιπλάνησης, της πολυπολιτισμικότητας. Γάλλος από επιλογή, Έλληνας στην καταγωγή, εβραίος και αριστερός, μποέμ, "περιπλανώμενος Ιουδαίος" με "φάτσα Έλληνα βοσκού", όπως ο ίδιος περιέγραφε τον εαυτό του, ο Ζωρζ Μουστακί έφυγε χθες από τη ζωή, αφήνοντάς μας κληρονομιά τα τραγούδια που απέδιδε με τη χαρακτηριστική φωνή του, αλλά και την ανάμνηση της παρουσίας του στο Φεστιβάλ Αυγής - Θούριου το 1976, στη Νέα Σμύρνη...
Ο Ζωρζ Μουστακί γεννήθηκε το 1934 στην Αλεξάνδρεια και το πραγματικό του όνομα ήταν Γιουσέφ. Οι γονείς του ήταν Έλληνες σεφαραδίτες Εβραίοι από την Κέρκυρα, οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει στην Αίγυπτο την περίοδο που ανήκε ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτό το έντονα πολυπολιτισμικό περιβάλλον επηρέασε το δημιουργικό του πνεύμα, αν και ο ίδιος έλεγε πως η παγκόσμια επιτυχία των τραγουδιών του οφείλεται στο γεγονός ότι είναι "πολύ γαλλικά".
Ο Μουστακί εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1951, όπου υιοθέτησε το όνομα Ζωρζ, προς τιμήν του Μπρασένς, τον οποίο θεωρούσε δάσκαλό του. Έγραψε περί τα 300 τραγούδια για τους μεγαλύτερους Γάλλους ερμηνευτές, ιδιαίτερα την Εντίθ Πιάφ, για την οποία συνέθεσε το "Milord" (1958), αλλά και τον Υβ Μοντάν, πριν τα τραγουδήσει ο ίδιος με επιτυχία.
Ο αυτοβιογραφικός "Μέτοικος" (1969), όπου περιγράφει τον εαυτό του ώς που τραγουδήθηκε αρχικά από την Πία Κολόμπο, έχει κάνει τον γύρο του πλανήτη και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες (στα ελληνικά τραγουδήθηκε, μεταξύ άλλων, από τους Γ. Νταλάρα, Α. Καλογιάννη και τη Μελίνα Μερκούρη). Πολλά άλλα τραγούδια του έμειναν κλασικά, όπως αυτά που ερμήνευσε το 1966 ο Σερζ Ρεζιανί, ("Sarah", "Ma liberte", "Ma solitude", "Votre fille a vingt ans"), καθώς και τα "La Dame Brune" (το τραγούδησε η Μπαρμπαρά το 1968) ή ακόμη τα "Joseph" και "La Marche de Sacco et Vanzetti".
Ο Μουστακί, ο οποίος παρέμεινε δραστήριος στη μουσική σκηνή έως το 2009, συνέθεσε και ερμήνευσε δεκάδες τραγούδια σε μία πληθώρα γλωσσών. Πέθανε στην Νίκαια της Γαλλίας, τέσσερα χρόνια αφότου άφησε την μουσική σκηνή.
"Περιπλανώμενος εβραίος" και "έλληνας βοσκός", ο Ζωρζ Μουστακί, ο ελληνικής καταγωγής αιώνιος ταξιδιώτης του γαλλικού τραγουδιού, άφησε σήμερα την τελευταία του πνοή σε ηλικία 79 ετών, προκαλώντας ζωηρή συγκίνηση στον κόσμο του πολιτισμού.
Ο Μουστακί, ο οποίος έπασχε από εμφύσημα, μια ανίατη νόσο του αναπνευστικού που τον εμπόδιζε εδώ και μερικά χρόνια να τραγουδά, πέθανε νωρίς το πρωί στη Νίκαια, στη νότια Γαλλία.
"Ήταν γαλήνιος", ανέφερε μόνο το περιβάλλον του, διευκρινίζοντας πως η σορός του θα μεταφερθεί στο Παρίσι.
Μακριά μαλλιά και πυκνά γένεια, γαλάζιο λαμπερό βλέμμα, μποέμικη ανεμελιά: με τη "μούρη" του "μέτοικου", ενός από τα "καλτ" τραγούδια του, ο Ζωρζ Μουστακί δημιούργησε περισσότερα από 300 τραγούδια για τους μεγαλύτερους γάλλους ερμηνευτές, όπως η Εντίτ Πιάφ, ο Υβ Μοντάν, η Μπαρμπαρά ή ο Σερζ Ρεζιανί.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, ενώ βρισκόταν σε τεχνητή οξυγόνωση, είχε πει σε μια τελευταία συνέντευξή του στην εφημερίδα "Νις Ματέν" πως εγκαταστάθηκε στη Νίκαια για να γλιτώσει από τη μόλυνση και το κρύο του Παρισιού, όπου ζούσε για περισσότερο από 40 χρόνια.
"Λυπάμαι που δεν τραγουδώ στο μπάνιο μου. Δεν λυπάμαι όμως που δεν τραγουδώ δημόσια. Έκανα το γύρο. Το γύρο του κόσμου και το γύρο των αιθουσών, μεγάλων ή μικρών. Έζησα μαγικά πράγματα. Έμαθα πως αυτό που θεωρούμε κεκτημένο δεν είναι παρά ένα απειροελάχιστο μέρος αυτού που απομένει να ανακαλυφθεί", είχε πει προσθέτοντας πως "εξακολουθεί να σημειώνει μερικές ιδέες (για τραγούδια). Χωρίς βιασύνη".
"Θέλω να γράφω και να ζωγραφίζω. Να αφιερώνω τον καιρό μου σ' αυτό που με ευχαριστεί, όπως έκανα πάντα", είχε προσθέσει.
Ο Ζωρζ Μουστακί, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Γιούσεφ Μουστακί, γεννήθηκε στις 3 Μαΐου 1934 στην Αλεξάνδρεια από γονείς έλληνες σεφαραδίτες εβραίους, οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει από την Κέρκυρα στην Αίγυπτο.
Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1951, όπου συνάντησε τον Ζωρζ Μπρασένς και υιοθέτησε το όνομά του ως φόρο τιμής προς το μεγάλο γάλλο τραγουδοποιό.
"Ο Μέτοικος", που μεταφράσθηκε και τραγουδήθηκε σε μια ντουζίνα γλώσσες, τον ανέδειξε το 1969 ως ερμηνευτή. Όμως εργαζόταν ήδη για περισσότερο από δέκα χρόνια ως στιχουργός και συνθέτης.
Το 1959 είχε υπογράψει τους στίχους του "Milord" για την Εντίτ Πιάφ, την οποία είχε γνωρίσει την προηγούμενη χρονιά και με την οποία είχε μια σχέση.
"Είχα μια εικόνα ζιγκολό όταν ήμουν με την Πιάφ. Μετά οι άνθρωποι είδαν πως ήμουν ένας στιχουργός και αυτή η εικόνα έσβησε", παραδεχόταν αυτός ο αιώνιος λάτρης των γυναικών.
Οι γυναίκες σημάδεψαν τη ζωή αυτού που η φίλη του, η Μπαρμπαρά, επονόμαζε "ο τρυφερός μου". "Όποιος δηλώνει γόης απατάται. Οι γυναίκες είναι αυτές που αποφασίζουν αν θα αφεθούν να γοητευθούν", αρεσκόταν να λέει.
Άλλα τραγουδια του έγιναν κλασικά όπως αυτά που ερμήνευσε το 1966 ο Ρεζιανί, "Sarah", "Ma liberte", "Ma solitude", "Votre fille a vingt ans", αλλά επίσης το "La Dame Brune" (Μπαρμπαρά, 1968) ή ακόμη τα "Joseph" και "La Marche de Sacco et Vanzetti".
Η ανακοίνωση του θανάτου του προκάλεσε αμέσως ζωηρή συγκίνηση και πολυάριθμες αντιδράσεις.
"Ο Ζωρζ Μουστακί μας άφησε: μια απέραντη θλίψη. Ένας στρατευμένος καλλιτέχνης φορέας των ανθρωπιστικών αξιών, ένας μεγάλος ποιητής", αντέδρασε η υπουργός Πολιτισμού Ορελί Φιλιπετί στο Twitter.
"Ήταν ένας απολύτως εξαίσιος άνδρας, ένας άνδρας με καλή ανατροφή, ήταν ένας άνδρας ραφιναρισμένος, ήταν ένας άνδρας κομψός που είχε μια ατέλειωτη γλύκα και το ταλέντο", δήλωσε στο RTL η Ζουλιέτ Γκρεκό.
"Ο Ζωρζ ήταν ένας σοφός. Μας αφήνει υπέροχα τραγούδια. Διέτρεξε τον κόσμο με την κιθάρα του, τραγουδώντας παντού τα γαλλικά. Ήταν πολύ προστατευτικός και σκεφτόταν τους άλλους", δήλωσε η Λιν Ρενό στο Γαλλικό Πρακτορείο, ενώ η Μιρέιγ Ματιέ χαιρέτισε "έναν από τους μεγαλύτερους πρεσβευτές του γαλλικού τραγουδιού", του οποίου τα τραγούδια "είναι αιώνια".
Πηγή: http://www.skai.gr/
Georges Moustaki En Mediterranee
